Wiele osób, zobowiązanych do płacenia alimentów na swoje dzieci, wychodzi z mylnego założenia, że gdy dziecko osiągnie pełnoletniość lub zakończy edukację, ich obowiązek alimentacyjny wygasa. Takie podejście jest zupełnie nieuzasadnione, a zaprzestanie regulowania należności bez uzyskania orzeczenia sądu, często okazuje się mieć bardzo przykre konsekwencje. Od egzekucji komorniczej i wzrostu zadłużenia do odpowiedzialności karnej.
Więcej na temat aktualnych przepisów karnych napisałam we wpisie: alimenty- nowe przepisy, a dziś skupię się na samym obowiązku alimentacyjnym wobec pełnoletniego dziecka.
Zgodnie z przepisem art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„§ 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest
jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka
wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten,
kto znajduje się w niedostatku.
§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka
pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem
lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności
samodzielnego utrzymania się”.
W powyższych przepisach nie ma mowy o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego, a o możliwości „uchylenia się” od niego. Co to oznacza w praktyce ? Otóż nie mniej, nie więcej, że musisz złożyć do sądu pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego (a nie, jak niektórzy błędnie wskazują o stwierdzenie jego wygaśnięcia).
Kiedy możesz złożyć pozew o uchylenie alimentów ? a) gdy obowiązek płacenia alimentów jest połączony z nadmiernym dla Ciebie uszczerbkiem, b) gdy Twoje dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie, c) gdy dziecko ma majątek, z którego dochody wystarczają na zaspokojenie jego potrzeb d) lub gdy żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Ukończenie 18 lat nie stanowi samodzielnej przesłanki do złożenia pozwu. Dziecko może nadal się uczyć w trybie dziennym i nie mieć fizycznej możliwości podjęcia zatrudnienia, albo może pracować na ułamek etatu i również nie mieć możliwości samodzielnego utrzymania. Każdy przypadek jest więc inny i wymaga dokładnej analizy sytuacji Twojej i dziecka.
Często dzieje się jednak tak, że dziecko pracuje (nie uczy się lub pobiera naukę w trybie zaocznym lub wieczorowym), osiąga bardzo przyzwoite dochody, a mimo tego nadal oczekuje, że rodzic będzie jemu płacił alimenty. Oczywiście takie podejście jest błędne i składając pozew o uchylenie alimentów, masz bardzo duże szanse, że sprawę wygrasz.
Podobnie, gdy Twoje dziecko, mimo swoich predyspozycji, nie zdaje egzaminów i nie kończy nauki w terminie przewidzianym w programie nauczanie na skutek własnego lenistwa, a jest pełnoletnie i może podjąć pracę, możesz wystąpić z pozwem o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
Są też jednak sytuacje zupełnie inne. Dziecko, które mimo ukończenia 18, 20 czy 25 lat, nadal pobiera naukę w trybie przewidzianym dla zdobycia uprawnień zawodowych, uzyskuje dobre wyniki i nie ma możliwości podjęcia zatrudnienia, będzie nadal uprawnione do otrzymywania alimentów.
Podobnie kształtuje się sytuacja dzieci dotkniętych kalectwem wrodzonym bądź nabytym, przy czym obowiązek alimentacyjny rodziców będzie często trwał do końca życia dziecka lub rodzica, gdyż dziecko może nie mieć w ogóle możliwości podjęcia zatrudnienia.
Składając pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, musisz wykazać, że dziecko nie dokłada starań by samodzielnie się utrzymać, albo że alimenty na pełnoletnie dziecko są połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla Ciebie, a więc przekładając z prawniczego na nasze- sam masz problem, aby się utrzymać.
Jeśli nie ma podstaw do uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego w całości, ale Twoja sytuacja materialna uległa pogorszeniu, albo poprawiła się sytuacja Twojego dziecka, możesz wystąpić z pozwem o obniżenie wysokości alimentów.
Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego lub obniżenie wysokości alimentów należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego, a więc Twojego dziecka.
Nie zapominaj także, że z chwilą uzyskania przez dziecko pełnoletniości, władza rodzicielska nad nim ustaje z mocy prawa, a zatem alimenty powinieneś płacić bezpośrednio jemu (do rąk własnych lub na wskazany przez niego rachunek bankowy), chyba że udzieli ono innej osobie pełnomocnictwa do ich odbioru.
Pamiętaj ! Przed zastosowaniem niniejszego wpisu w praktyce, zapoznaj się z nim dokładnie, a najlepiej skonsultuj się ze mną drogą mailową lub osobiście, gdyż każdy przypadek jest inny, a porady niewłaściwie zastosowane, zagrażają życiu, zdrowiu i finansom Twoim i Twoich bliskich
Pozdrawiam,
Bernadetta Parusińska- Ulewicz
Adwokat
230 Responses